Dil ve Konuşma Terapisi Öğrencilerinin Kekemelik Benzeri Akıcısızlıklar ve Tipik Akıcısızlıklar Hakkındaki Bilgi Düzeyleri ve Görüşleri

Kübra Baba Ahmet Konrot
Özet

Amaç: Bu çalışmada, Dil ve Konuşma Terapisi Bölümü öğrencilerinin kekemelik benzeri akıcısızlıklar ve tipik (normal) akıcısızlıklarla ilgili görüşlerinin incelenmesi amaçlanmıştır. Yöntem: Araştırmada karma araştırma yöntemlerinden sıralı dönüşümsel tasarım modeli kullanılmıştır. Araştırmanın katılımcı grubunu Üsküdar Üniversitesi, Dil ve Konuşma Terapisi Bölümü öğrencileri oluşturmaktadır. Araştırmaya 201 Dil ve Konuşma Terapisi Bölümü öğrencisi (178 K, 23 E) katılmıştır. Araştırmacı tarafından hazırlanmış demografik bilgi formu katılımcılara sunulmuştur. Yarı yapılandırılmış, bireysel ve yüz yüze ve açık uçlu sorular kullanılarak yaklaşık 5’er dakikalık görüşmeler gerçekleştirilmiştir. Görüşmeler sırasında ses kaydı alınmış ve görüşmelerin ardından tüm kayıtların transkripsiyonu yapılmıştır. Alınan veriler içerik analizi yöntemi kullanılarak analiz edilmiş, araştırmacılar tarafından kod, tema ve alt temalar oluşturulmuştur. Katılımcıların ifadelerinden elde edilen verilerin analizi sonucunda, her bir sorunun temaları ve alt temaları ayrıntılı olarak verilip örneklerle sunulmuştur. Nitel araştırmalar için gerekli olan inandırıcılık önlemleri alınmıştır. Bulgular: Bu çalışmanın sonucunda katılımcıların büyük çoğunluğunun kekemeliği; blok, ikincil davranış, tekrar ve uzatmalar olarak tanımladığı, tipik akıcısızlıkları ise ağırlıklı olarak doldurucular ve tekrarlar şeklinde tanımladıkları ve katılımcıların bir bölümünün konuya ilişkin bilgi düzeyinin sınırlı olduğu bulunmuştur. Katılımcılar kekemelik ve tipik akıcısızlık arasındaki en belirgin farkın ikincil davranışlar olduğunu düşünmektedir. Konuşma akıcılığının duygusal etkenler başta olmak üzere birçok etken tarafından etkilendiğinin düşünüldüğü ve katılımcıların kekemeliğe yönelik olumlu ve olumsuz düşüncelerinin çeşitlilik gösterdiği bulunmuştur. Sonuç: Araştırmanın sonucunda Dil ve Konuşma Terapisi Bölümü öğrencilerinin kekemelik benzeri akıcısızlıklara yönelik ifadelerinin doğruluk durumunun sınıf düzeyleri ile ilişkili olduğu ve kekemelikle ilgili bilgilerinin tipik akıcısızlıklara yönelik bilgi düzeyinden daha yüksek olduğu görülmüştür. Katılımcıların aynı anda kekemeliğe yönelik hem olumlu hem de olumsuz düşüncelere sahip olabildikleri görülmüştür.


Anahtar Kelimeler

dil ve konuşma terapisi öğrencileri, konuşma akıcılığı, kekemelik, kekemelik benzeri akıcısızlıklar, tipik/normal akıcısızlıklar, görüş


Referanslar

Akgün, Ö. (2005) Anadili Türkçe Olan 3-6 Yaş Grubunda Kekemeliği Olan ve Olmayan Çocukların Konuşma Akıcısızlıklarının İncelenmesi. [Yayınlanmamış Yüksek Lisans tezi]. Anadolu Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir.

American Psychiatric Association. (2013). Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders Fifth Edition (DSM5). Washington DC; ABD; American Psychiatric Publishing.

American Speech-Language-Hearing Association (ASHA) (2014). Fluency Disorders. Erişim adresi https://www.asha.org/practice-portal/clinical-topics/fluency-disorders/#collapse_0 (Erişim tarihi: 16.01.2023)

Ambrose, N. G., & Yairi, E. (1999). Normative disfluency data for early childhood stuttering. Journal of Speech, Language, and Hearing Research, 42(4), 895-909. https://doi.org/10.1044/jslhr.4204.895

Baki, A. & Gökçek, T. (2012). Karma yöntem araştırmalarına genel bir bakış. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 11 (42), 1-21

Blood, G. W., Boyle, M. P., Blood, I. M., & Nalesnik, G. R. (2010). Bullying in children who stutter: Speech language pathologists’ perceptions and intervention strategies. Journal of Fluency Disorders, 35(2), 92-109. https://doi.org/10.1016/j.jfludis.2010.03.003

Boey, R. A., Wuyts, F. L., Van de Heyning, P. H., De Bodt, S., & Heylen, L. (2007). Characteristics of stutteringlike disfluencies in Dutch speaking older children, adolescents and adults. Journal of Fluency Disorders, 32, 310–329. https://doi.org/10.1016/j.jfludis.2007.07.003

Boey, R. A., Wuyts, F. L., Van De Heyning, P. H., Heylen, L., & De Bodt, M. S. (2009). Characteristics of stuttering in Dutch‐speaking individuals. Clinical Linguistics & Phonetics, 23(4), 241-254. https://doi.org/10.1080/02699200802634525

Bortfeld, H., Leon, S.D., Bloom, J.E., Schober, M.F., & Brennan, S.E. (2001). Disfluency rates in conversation: Effects of age, relationship, topic, role, and gender. Language and Speech, 44(2), 123-147. https://doi.org/10.1177/00238309010440020101

Brocklehurst, P.H., Lickley, R.J., & Corley, M. (2012). The influence of anticipation of word misrecognition on the likelihood of stuttering. Journal of Communication Disorders, 45(3), 147-160. https://doi.org/10.1016/j.jcomdis.2012.03.003