Amaç: Disfajinin nedenleri ve sonuçları birden fazla uzmanın iş birliğini gerektirebilir. Hastaya daha iyi bir sonuç sunabilmek için disfaji, multidisipliner bir ekip ile yönetilir. Öte yandan ülkemizde ve hastanelerde mevcut dil ve konuşma terapisti sayısının az olması, alanda multidisipliner çalışılan doktor ve hemşireler tarafından farkındalığının az olduğunu ve hasta yönlendirmesi yapmadıklarını düşündürmüştür. Yapılan literatür taraması sonucu hemşire ve doktorları kapsayan bir araştırmanın yapılmadığı görülmüştür. Bu amaçla alanda birlikte çalışılan hemşire ve doktorların dil ve konuşma terapistlerinin yutma bozukluğundaki rolüne ilişkin farkındalıklarının belirlenmesi amaçlanmıştır. Yöntem: Çalışmanın örneklemini 3 farklı şehirdeki çeşitli alanlardan 36 doktor ve 7 farklı şehirdeki çeşitli servilerde hizmet vermiş/vermekte olan 68 hemşire oluşturmuştur. Çalışmada 19 sorudan oluşan ‘Hemşire Farkındalık Anketi’ ve 24 sorudan oluşan ‘Doktor Farkındalık Anketi’ kullanılmıştır. Anketler araştırmacı tarafından oluşturulmuştur. Veriler betimsel ve istatistiksel olarak analiz edilmiştir. Bulgular: Her iki grupta da dil ve konuşma terapisi mesleğinin bilinirliğinin olduğu ancak yutma bozuklukları alanındaki rolünün yeterli bilinmediği görülmüştür. Doktorların %94,4’ü, hemşirelerin %83,8’i dil ve konuşma terapistlerinin daha çok akıcılık bozuklukları alanında çalıştığını düşünmektedir. Doktorların %50’si, dil ve konuşma terapistlerinin yutma bozuklukları alanında çalıştığını düşünmektedir ancak doktorların sadece %28,6’sı, yutma bozukluğu olan hastalarını dil ve konuşma terapistine yönlendirmiştir. Grupların dil ve konuşma terapistinin yutmadaki rolü hakkındaki farkındalık düzeyleri arasında anlamlı bir fark yoktur (p>,05). Sonuç: Doktor ve hemşirelere dil ve konuşma terapistine, erken yapılan yutma değerlendirme ve terapisinin önemine yönelik farkındalık çalışmaları, seminerler yapmak, dil ve konuşma terapistlerinin ve yutma bozukluğundaki rolünün bilinirliğinin artmasına ve hastaların da terapistlerden yararlanmasına katkı sağlayacaktır.
Anahtar Kelimeler
dil ve konuşma terapisi, doktor, hemşire, farkındalık, yutma bozukluğu
Referanslar
Altman, K. W., Yu, G. P. ve Schaefer, S. D. (2010). Consequence of dysphagia in the hospitalized patient: impact on prognosis and hospital resources. Archives of Otolaryngology–Head & Neck Surgery, 136(8), 784- 789.
Anderle, P., Rech, R. S., Pasqualeto, V. M. ve Goulart, B. N. G. D. (2018). Knowledge of the medical and nursing teams about the management of oral medications in hospitalized adult dysphagic patients. Audiology- Communication Research, 23, e1933.
American Speech-Language-Hearing Association. (2002). Adult dysphagia. https://www.asha.org/practice-portal/clinical-topics/adult-dysphagia/ adresinden alınmıştır (Erişim Tarihi: 11.07.2022).
American Speech-Language-Hearing Association. (2004). Preferred practice patterns for the profession of Speech-Language Pathology. https://www.asha.org/policy/PP2004-00191/ adresinden alınmıştır (Erişim Tarihi: 20.05.2020).
Bakhtiyari, J., Ghorbani, R., Salmani, M., Asadi, M., Irani, S. ve Abadi, R. E. (2019). Physicians' perspective on a multidisciplinary approach to dysphagia management. Iranian Journal of Otorhinolaryngology, 31(104), 141-146.
Bengisu, S. & Gerçek, E. (2019). Türkiye’de yutma bozuklukları ile ilgili yapılmış lisansüstü tez çalışmalarının incelenmesi Dil, Konuşma ve Yutma Araştırmaları Dergisi, 2(1), 77-103.
Bhimte, M. S., & Rangasayee, M. R. (2015). To study awareness level of dysphagia and role of speech language pathologist in dysphagia assessment and management among nurses. Journal of Medical Science and Clinical Research, 7(3), 6676-6681.
Chu, S. Y., Tang, K. P., McConnell, G., Mohd Rasdi, H. F. ve Yuen, M. C. (2019). Public perspectives on communication disorders and profession of speech-language pathology. Speech, Language and Hearing, 22(3), 172-182.
Davies, S., Taylor, H., MacDonald, A. ve Barer, D. (2001). An inter-disciplinary approach to swallowing problems in acute stroke. International Journal of Language & Communication Disorders, 36(sup1), 357-362.
Denk-Linnert, D. M. (2012). Evaluation of symptoms. In M.F. Reiser, H. Hricak, and M. Knauth (Eds.), Dysphagia: Diagnosis and Treatment (pp. 71-81). Springer.