Amaç: Bu çalışmanın amacı, okul öncesi eğitimi öğretmenliği lisans programı öğrencilerinin, kekemeliğe yönelik bilgi ve tutumlarının belirlenmesi ile birlikte kekemeliğe müdahale için hangi meslek grubuna yönlendirmeleri gerektiği konusunda farkındalıklarını belirlemektir. Yöntem: Çalışmaya, Ankara’da bulunan Ankara, Gazi, Hacettepe, Orta Doğu Teknik ve TED Üniversitelerinin Okul Öncesi Eğitimi Öğretmenliği lisans programlarında öğrenim gören öğrenciler dahil edilmiştir. Çalışma, 9’u erkek, 39’u kız olmak üzere 18-23 yaş arası 48 katılımcı ile yürütülmüştür. Okul öncesi eğitimi öğretmenliği bölümü öğrencilerinin kekemeliğe yönelik farkındalıklarını ve tutumlarını ölçmek üzere araştırmacılar tarafından literatüre dayanarak oluşturulan anket, online olarak uygulanmıştır. Bulgular: Katılımcıların %49,99’u, kekemeliğin herhangi bir olay sonrası yaşanılan kaza ve travmaya bağlı oluştuğunu ve %41,66’sı kekemeliğin korku sonrası oluştuğunu belirtmiştir. Ayrıca, tüm katılımcıların %27,08’i kekemelikten şüphelendiği öğrencileri, şarkı söylerken kekelemiyorsa kekemelikten şüphelenmeye devam edeceklerini ifade etmiştir. Katılımcıların %54,16’sı kekemeliği olan bireyi taklit ederek de kekeme olunabileceğini belirtirken %91,66’sı, kekemeliği olan bireylerin zekâ geriliğinin de olabileceği ifadesine katılmamıştır. Kekemelik hakkında yeterli bilgi sahibi olduğunu düşünen katılımcıların %50’si ve tüm katılımcıların ise %47,91’i kekemelikten şüphelendiği öğrencisine kekemelik ile ilgili yapılacak müdahale için yönlendireceği ilk alan olarak dil ve konuşma terapisi cevabını vermiştir. Sonuç: Bu pilot çalışma, kekemelik ile ilgili okul öncesi öğretmenlerinin farkındalığı ve multidisipliner iş birliğinin önemini ortaya koyması açısından önemlidir. Çalışmada, katılımcıların kekemeliğin nedenleri dahil olmak üzere kekemelik ile ilgili birçok konu hakkında doğru olmayan bilgiye sahip oldukları veya kararsız kaldıkları tespit edilmiştir. Kekemeliği olan çocuklara müdahale edilmesi aşamasında, dil ve konuşma terapistleri ile iş birliği içerisinde olunması bilgisinin, çocuklar ile yakın temas halinde olan okul öncesi eğitimi öğretmenliği bölümü öğrencilerine verilmesi gerekliliği öngörülmüştür.
kekemelik farkındalığı, okul öncesi dönem, okul öncesi eğitimi, dil ve konuşma terapisi
Abdalla, F. A., & St. Louis, K. O. (2012). Arab school teachers’ knowledge, beliefs and reactions regarding stuttering. Journal of Fluency Disorders, 37(1), 54-69.
Abdalla, F., & St. Louis, K. O. (2014). Modifying attitudes of Arab school teachers toward stuttering. Language, Speech, and Hearing Services in Schools, 45(1), 14-25.
Abrahams, K., Harty, M., St. Louis, K. O., Thabane, L., ve Kathard, H. (2016). Primary school teachers' opinions and attitudes towards stuttering in two South African urban education districts. South African Journal of Communication Disorders, 63(1), 1-10.
Arnold, H. S., Li, J., ve Goltl, K. (2015). Beliefs of teachers versus non-teachers about people who stutter. Journal of Fluency Disorders, 43, 28-39.
American Speech-Language-Hearing Association. (2016). Scope of practice in speech-language pathology. https://www.asha.org/policy/sp2016-00343/ adresinden alınmıştır (Erişim Tarihi: 14.11.2021).
Blood, G. W., & Blood, I. M. (2016). Long-term consequences of childhood bullying in adults who stutter: Social anxiety, fear of negative evaluation, self-esteem, and satisfaction with life. Journal of Fluency Disorders, 50, 72-84.
Breadner, B. W., Warr-Leeper, G. A., ve Husband, S. J. (1987). A study of public awareness of speech-language pathology: Then and now. Age (years), 18(19), 10-13.
Craig, A., & Tran, Y. (2005). The epidemiology of stuttering: The need for reliable estimates of prevalence and anxiety levels over the lifespan. Advances in Speech Language Pathology, 7(1), 41-46.
Crowe, T. A., & Walton, J. H. (1978). Teacher attitudes toward stuttering inventory. The University of Mississippi, Department of Communicative Disorders.
Crowe, T. A., & Walton, J. H. (1981). Teacher attitudes toward stuttering. Journal of Fluency Disorders, 6(2), 163-174.
Daşdemir, İ. (2016). Bilimsel araştırma yöntemi (1. baskı). Nobel Yayıncılık.
Davis, S., Howell, P., ve Cooke, F. (2002). Sociodynamic relationships between children who stutter and their non‐stuttering classmates. Journal of Child Psychology and Psychiatry, 43(7), 939-947.
Dorsey, M., & Guenther, R. K. (2000). Attitudes of professors and students toward college students who stutter. Journal of Fluency Disorders, 25(1), 77-83.
Duru, H., Akgün, E., ve Maviş, İ. (2018). Dil ve konuşma terapisi mesleğine yönelik farkındalığın belirlenmesi. Dil, Konuşma ve Yutma Araştırmaları Dergisi, 1(3), 257-280.
Einarsdóttir, J., & Ingham, R. J. (2008). The effect of stuttering measurement training on judging stuttering occurrence in preschool children who stutter. Journal of Fluency Disorders, 33(3), 167-179.
Erickson, S., & Block, S. (2013). The social and communication impact of stuttering on adolescents and their families. Journal of Fluency Disorders, 38(4), 311-324.
Franck, A. L., Jackson, R. A., Pimentel, J. T., ve Greenwood, G. S. (2003). School-age children’s perceptions of a person who stutters. Journal of Fluency Disorders, 28(1), 1-15.
Gottwald, S. R., & Starkweather, C. W. (1995). Fluency intervention for preschoolers and their families in the public schools. Language, Speech, and Hearing Services in Schools, 26(2), 117-126.
Greenwood, N., Wright, J. A., ve Bithell, C. (2006). Perceptions of speech and language therapy amongst UK school and college students: Implications for recruitment. International Journal of Language & Communication Disorders, 41(1), 83-94.
Groenewald, T. (2004). A phenomenological research design illustrated. International Journal of Qualitative Methods, 3(1), 1–26.
Guitar, B. (2006). Stuttering: An integrated approach to its nature and treatment. (3. baskı). Lippincott Williams & Wilkins.
Guitar, B. (2013). Stuttering: An integrated approach to its nature and treatment (4. baskı). Lippincott Williams & Wilkins.
Guttormsen, L. S., Yaruss, J. S., ve Næss, K. A. B. (2020). Caregivers’ perceptions of stuttering impact in young children: Agreement in mothers’, fathers’ and teachers’ ratings. Journal of Communication Disorders, 86, https://doi.org/10.1016/j.jcomdis.2020.106001
Hugh‐Jones, S., & Smith, P. K. (1999). Self‐reports of short‐and long‐term effects of bullying on children who stammer. British Journal of Educational Psychology, 69(2), 141-158.
Irani, F., & Gabel, R. (2008). School teachers' attitudes towards people who stutter: Results of a mail survey. Canadian Journal of Speech-Language Pathology & Audiology, 32(3), 129-134.
Juster, F. T., Ono, H., ve Stafford, F. P. (2004). Changing times of American youth: 1981-2003. Institute for Social Research, University of Michigan.
Kara, İ., & Karamete, A. (2018). Kekemeliği olan yetişkinlerin okul çağındaki akran zorbalığı mağduriyetlerinin belirlenmesi: Ön çalışma. Dil, Konuşma ve Yutma Araştırmaları Dergisi, 1(1), 50-61.
Kelman E., & Nicholas A. (2008). Practical intervention for early childhood stammering: Palin PCI approach (3. Baskı). Speechmark.
Langevin, M., & Prasad, N. N. (2012). A stuttering education and bullying awareness and prevention resource: A feasibility study. Language, Speech, and Hearing Services in Schools, 43(3) , 344-358.
Lass, N. J., Ruscello, D. M., Pannbacker, M., Schmitt, J. F., Kiser, A. M., Mussa, A. M., ve Lockhart, P. (1994). School administrators’ perceptions of people who stutter. Language, Speech, and Hearing Services in Schools, 25(2), 90-93.
Lass, N. J., Ruscello, D. M., Schmitt, J. F., Pannbacker, M. D., Orlando, M. B., Dean, K. A., Ruziska, J. C., ve Bradshaw, K. H. (1992). Teachers’ perceptions of stutterers. Language, Speech, and Hearing Services in Schools, 23(1), 78-81.
Lees, R. M. (1999). Stammering in school children. Support for Learning, 14(1), 22-26.
Manning, W. H. (2010). Clinical decision making in fluency disorders (3. Baskı). Singular Publishing.
Oğuz, Ö., & Aytar, B. (2020). Tıp fakültesi öğrencilerinin dil ve konuşma terapistliği mesleğine yönelik farkındalık ve tutumları: İnterdisipliner takım çalışmasına yönelik çıkarımlar. Dil, Konuşma ve Yutma Araştırmaları Dergisi, 3(2), 200-217.
Özdemir, R. S., St. Louis, K. O., ve Topbaş, S. (2011a). Public attitudes toward stuttering in Turkey: Probability versus convenience sampling. Journal of Fluency Disorders, 36(4), 262-267.
Özdemir, R. S., St. Louis, K. O., ve Topbaş, S. (2011b). Stuttering attitudes among Turkish family generations and neighbors from representative samples. Journal of Fluency Disorders, 36(4), 318-333.
Pachigar, V., Stansfield, J., ve Goldbart, J. (2011). Beliefs and attitudes of primary school teachers in Mumbai, India towards children who stutter. International Journal of Disability, Development and Education, 58(3), 287-302.
Plexico, L. W., Plumb, A. M., ve Beacham, J. (2013). Teacher knowledge and perceptions of stuttering and bullying in school‐age children. Perspectives on Fluency and Fluency Disorders, 23(2), 39-53.
Reilly, S., Onslow, M., Packman, A., Wake, M., Bavin, E., Prior, M., Eadie, P., Cini, E., Bolzonello, C. ve Ukoumunne, O. (2009). Predicting stuttering onset by the age of 3 years: A prospective, community cohorts study. Pediatrics, 123(1), 270-277.
Ruscello, D. M., Lass, N. J., Schmitt, J. F., ve Pannbacker, M. D. (1994). Special educators' perceptions of stutterers. Journal of Fluency Disorders, 19(2), 125-132.
Scott, L. (2009). Helping stutterers. The Education Digest, 74(8), 59.
St. Louis, K. O., Węsierska, K., ve Polewczyk, I. (2018). Improving Polish stuttering attitudes: An experimental study of teachers and university students. American Journal of Speech-Language Pathology, 27(3S), 1195-1210.
Taner, G. (2005). Bireyi Tanıma Tekniklerinin Okul Öncesi Eğitim Kurumlarında Uygulanmasına ilişkin Öğretmen Görüşlerinin İncelenmesi. [Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi] Selçuk Üniversitesi.
Toğram, B., & Maviş, İ. (2009). Aileler, öğretmenler ve dil ve konuşma terapistlerinin çocuklardaki dil ve konuşma bozukluklarına yönelik tutum ve bilgilerinin değerlendirilmesi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 10(01), 71-85.
Yairi, E., & Ambrose, N. (1999). Early childhood stuttering I. Journal of Speech, Language, and Hearing Research, 42(5), 1097-11.
Yairi, E., & Ambrose, N. G. (2004). Early childhood stuttering. Pro-Ed, Inc.
Yairi, E., & Seery, C. H. (2015). Stuttering: Foundations and clinical applications. Pearson.
Yeakle, M. K., & Cooper, E. B. (1986). Teacher perceptions of stuttering. Journal of Fluency Disorders, 11(4), 345-359.