Afazili Bireylerin Nesne Kullanımına Yönelik İdeomotor Apraksi Özelliklerinin Belirlenmesi

Nurten Tiryaki Bülent Toğram
Özet

Amaç: Bu araştırmanın amacı, serebrovasküler olay (SVO) sonrası dil kaybı yaşayan afazili katılımcılarda nesne kullanımına yönelik İdeomotor Apraksi (İMA) özelliklerini cinsiyet, afazi tipi, yaş, eğitim süresi, inme üzerinden geçen süre ve Afazi Dil Değerlendirme Testi (ADD) dil puanları değişkenleri açısından incelemektir. Yöntem: Araştırmada 30 afazili birey ile yaş ve cinsiyet uyumlu olarak oluşturulan 30 sağlıklı birey olmak üzere toplamda 60 katılımcı yer almıştır. Katılımcıların nesne kullanımına yönelik İMA özelliklerinin belirlenmesi amacıyla geliştirilen “İdeomotor Apraksi Değerlendirme Aracı” kullanılmıştır. İMA özellikleri (a) sözel uyaran, (b) görsel uyaran-resim, (c) görsel uyaran-gerçek nesne ve (d) taklit basamaklarını içeren 4 aşamada incelenmiştir. Bulgular: Afazili bireyler en düşük performansı sözel uyaran basamağında, en yüksek performansı ise taklit basamağında göstermişlerdir. Afazili bireylerin dil puanları ile sözel uyaran basamağı puanları arasında anlamlı düzeyde ilişki tespit edilmiştir (r=,92, p<,05). Sonuç: Dil puanı ile İMA özellikleri arasındaki ilişki, İMA özelliklerinin tespitinin afazi tanısı alan vakaların dil ve konuşma terapisinde kullanılacak yöntemlerin seçimindeki önemini ortaya koymaktadır.


Anahtar Kelimeler

afazi, ideomotor apraksi, nesne kullanımı, pantomim, taklit


Referanslar

Alexander, M. P., Baker, E., Naeser, M. A., Kaplan, E., ve Palumbo, C. (1992). Neuropsychological and neuroanatomical dimensions of ideomotor apraxia. Brain, 115(1), 87-107.

Atteya, A. A., Fahmy, E., ve Helmy, H. (2014). Ideomotor apraxia and activities of daily living in stroke patients. Egypt Journal of Neurology, Psychiatry, and Neurosurgery, 51(1), 69-77.

Belanger, S. A., Duffy, R. J., ve Coelho, C. A. (1996). The assessment of limb apraxia: an investigation of task effects and their cause. Brain and Cognition, 32(3), 384-404.

Borod, J. C., Fitzpatrick, P. M., Helm-Estabrooks, N., ve Goodglass, H. (1989). The relationship between limb apraxia and the spontaneous use of communicative gesture in aphasia. Brain and Cognition, 10(1), 121-131.

Butler, J. A. (2002). How comparable are tests of apraxia? Clinical Rehabilitation, 16 (4), 389-398.

Buxbaum, L. J., Giovannetti, T., ve Libon, D. (2000). The role of the dynamic body schema in praxis: Evidence from primary progressive apraxia. Brain and Cognition, 44, 166–191.

De Renzi, E., Motti, F., ve Nichelli, P. (1980). Imitating gestures: A quantitative approach to ideomotor apraxia. Archives of Neurology, 37(1), 6-10.

De Renzi, E., Faglioni, P., ve Sorgato, P. (1982). Modality-specific and supramodal mechanisms of apraxia. Brain, 105(2), 301-312.

Dobigny‐Roman, N., Dieudonne‐Moinet, B., Tortrat, D., Verny, M., ve Forotte, B. (1998). Ideomotor apraxia test: A new test of imitation of gestures for elderly people. European Journal of Neurology, 5(6), 571-578.

Donkervoort, M., Dekker, J., Van Den Ende, E., ve Stehmann-Saris, J. C. (2000). Prevalence of apraxia among patients with a first left hemisphere stroke in rehabilitation centres and nursing homes. Clinical Rehabilitation, 14(2), 130-136.