Dil ve Konuşma Terapistleri ve Özel Eğitim Öğretmenlerinin Oral-Motor Egzersizlerini Kullanımlarının Karşılaştırılması

Yasemin Sarı Çağlar Müge Müzeyyen Çiyiltepe
Özet

Giriş: Oral-motor egzersizler (OME) duyusal uyarmayı ya da dudak, çene, dil, velum, larenks ve solunum kaslarının hareketini içeren egzersizlerdir. OME farklı bozukluk türlerinde terapi amaçlı uygulanmaktadır. Prematüre bebeklerin oral-motor becerilerinin gelişiminde, nöromotor bozukluklarda dil lateralizasyonu, dudak kontrolü, çiğneme becerisi, yutma becerisi, salya kontrolü, çene stabilizasyonu, ısırma, kaşıkla beslenme, bardaktan su içme gibi becerilerin geliştirilmesinde oldukça etkilidir. OME konuşma sesi bozukluklarının terapilerinde de kullanılmaktadır. ASHA’nın kanıta dayalı uygulamalarında OME’nin konuşma sesi bozukluğu üzerinde bir etkisi görülmemiştir. Amaç: Araştırma kapsamında özel eğitim öğretmenlerine (ÖE) ve dil ve konuşma terapistlerine (DKT) OME’yi terapilerinde kullanıp kullanmadıkları, hangi bozukluk ve/veya engel grubunda ne amaçla kullandıkları, ne tür egzersizleri uyguladıkları, hangi terapi materyallerini kullandıkları ve OME’nin vakalar üzerindeki etkisi sorulmuştur. Yöntem: Bu araştırma DKT’den ve ÖE’den alınan cevaplara göre, OME’nin terapi etkililiğini belirleme amacıyla yapılan bir tarama çalışmasıdır. 29 uzman DKT ve 29 ÖE’den alınan geri dönütlerle toplamda 58 adet anket formu toplanmıştır. Bulgular: Araştırma bulgularında bazı bölümlerde istatistiksel olarak belirgin fark olsa da bazı durumlarda istatistiksel olarak bir fark görülmemiştir. Sonuç: Araştırma sonucunda DKT’nin ve ÖE’nin OME’yi bazı yerlerde benzerlik gösterse de farklı amaçlarla, farklı bozukluk türlerinde kullandıkları görülmüştür. Ayrıca OME’ye dair bilgiye DKT’nin ÖE’den daha çok hakim olduğu görülmüştür.   


Anahtar Kelimeler

oral motor egzersiz, özel eğitim öğretmeni, dil ve konuşma terapisti, terapi etkililiği


Referanslar

Anuk İnce, D., Tugcu, A. U., Ecevit, A., Ciyiltepe, M., Kurt, A., Abbasoglu, A., Tekindal, M.A. & Tarcan A. (2015). Goniometer measurements of oral labial angle and evaluation of oral motor reflexes in preterm infants: Comparison to findings in term infants. Journal of Child Neurology, 30(12)1-6.

Arvedson, J. C. (2000). Evaluation of children with feeding and swallowing problems. Language, Speech and Hearing Services in Schools, 31: 28–41.

ASHA’s National Center for Evidence-Based Practice in Communication Disorders (2007). American Speech-Language-Hearing Association Annual Convention, Convention Presentation, Boston, MA.

Bahr, D. C. (2010). Oral motor assessment and treatment: Ages and stages. Boston, MA: Allyn and Bacon.

Bahr, D. C. (2008, November). The oral motor debate: where do we go from here? Poster presented at the annual meeting of the American Speech-Language-Hearing Association, Chicago, IL.

Bernstein, N. A. (1967).  The Co-ordination and Regulation of Movements. Pergamon; Oxford, United Kingdom.

Bunton K. (2008 November). Speech versus non-speech: Different tasks, different neural organization. Seminers in Speech Language, 29(4): 267-275.

Caruso, A. J. & Strand, E. A. (1999). Clinical Management of Motor Speech Disorders in Children. New York, Thieme Publishers.

Clark, H. M. (2003). Neuromuscular treatments for speech and swallowing. American Journal of Speech Language Pathology, 12, 400-415.

Dworkin, J. P. & Culatta RA (1985). Oral structural and neuromuscular characteristics in children with normal and disordered articulation. Journal of Speech and Hearing Disorders, 50, 150-156.